Na+- kation sodowy oraz K+- kation potasowy są najważniejszymi elektrolitami w osoczu. Służą one do utrzymania równowagi wodno-elektrolitowej ustroju organizmu. Badania elektrolitów są wkazane podczas m.in. niewydolności nerek, znacznej utracie płynów, zaburzeniach równowagi wodno-elektrolitowej, utraty przytomności oraz zaburzeń funkcjonowania kory nadnerczy. Podczas chorób nerek, dużej utraty płynów, stanów zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej, obrzęków, zaburzeń pragnienia oraz nadciśnienia wskazane jest badanie określające poziom jonów sodowych (Na+) we krwi. Natomiast podczas stanów przebiegających z kasicą lub zasadowicą, długotrwałych biegunek i wymiotów, zaburzeń rytmu serca oraz niewydolności nerek wskzane jest badanie określające poziom jonów potasowych (K+) we krwi. Podwyższone stężenie sodu we krwi jest skutkiem utarty wody przez skórę i drogi oddechowe, zespołu Cushinga, dializoterapii, diurezy osmotycznej oraz biegunki u dzieci. Natomiast obniżone stężenie sodu we krwi jest skutkiem nadużycie diuretyków pętlowych, zasadowicą metaboliczną, potliwością, niedoczynnością tarczycy, wymiotami,nieadekwatnym wydzielaniem ADH oraz niewydolnością nerek. Podwyższone stężenie potasu we krwi jest skutkiem przewlekłej niewydolności nerek, cukrzycą, niedotlenieniem, kwasicą oraz niewydolnością kory nadnerczy. Natomiast obniżone stężenie potasu we krwi jest skutkiem przyjmowania leków osmotycznych, przewlekłych stanami zapalnymi jelit, kwasicy kanalikową, długotrwałych biegunek i wymiotów oraz wrodzonymi tubulopatiami.